نگاهی به زندگی پنجمین اختر تابناك امامت و ولایت حضرت امام محمد باقر علیه السلام
ابوجعفر، محمد بن علی الباقر، مشهور به امام محمد باقر (ع)، امام پنجم شیعیان است. امام محمد باقر (ع) در روز جمعه سوم ماه صفر سال 57 هجرى (طبق برخی روایات اول ماه رجب) در مدینه دیده به جهان گشود.
پدرش ابومحمد علی بن الحسین زین العابدین (امام چهارم شیعه) و مادرش فاطمه بنت حسن بن علی (دختر امام حسن مجتبى (ع) ) است. بنابراین نسبت آن حضرت از طرف مادر به سبط اكبر حضرت امام حسن (ع) و از سوى پدر به امام حسین (ع) می رسید. ایشان در واقعه جانگذار كربلا همراه پدر و در كنار جدش حضرت سیدالشهداء كودكى بود كه به چهارمین بهار زندگیش نزدیك می شد.
القاب امام محمد باقر(ع)
لقب آن حضرت باقر یا باقرالعلوم است، بدین جهت كه : دریاى دانش را شكافت و اسرار علوم را آشكارا ساخت. القاب دیگرى مانند شاكر و صابر و هادى نیز براى آن حضرت ذكر كرده اند كه هر یك بازگوینده صفتى از صفات آن امام بزرگوار بوده است.
دوران امامت امام محمد باقر(ع)
دوران امامت امام محمد باقر (ع) از سال 95 هجرى كه سال درگذشت امام زین العابدین (ع) است آغاز شد و تا سال 114 ه . یعنى مدت 19 سال و چند ماه ادامه داشته است. در دوره امامت امام محمد باقر (ع) و فرزندش امام جعفرصادق (ع) مسائلى مانند انقراض امویان و بر سر كار آمدن عباسیان و پیدا شدن مشاجرات سیاسى و ظهور سرداران و مدعیانى مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانى و دیگران مطرح است ترجمه كتابهاى فلسفى و مجادلات كلامى در این دوره پیش می آید و عده اى از مشایخ صوفیه و زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت پیدا می شوند.
قاضیها و متكلمانى به دلخواه مقامات رسمى و صاحب قدرتان پدید می آیند و فقه و قضاء و عقاید و كلام و اخلاق را - بر طبق مصالح مراكز قدرت خلافت شرح و تفسیر مینماید و تعلیمات قرآنى - به ویژه مسأله امامت و ولایت را كه پس از واقعه عاشورا و حماسه كربلا افكار بسیارى از حق طلبان را به حقانیت آل على (ع) متوجه كرده بود و پرده از چهره زشت ستمكاران اموى و دین به دنیا فروشان برگرفته بود به انحراف می كشاندند و احادیث نبوى را در بوته فراموشى قرار می دادند. بدین جهت امام محمد باقر (ع) و پس از وى امام جعفر صادق (ع) از موقعیت مساعد روزگار سیاسى، براى نشر تعلیمات اصیل اسلامى و معارف حقه بهره جستند و دانشگاه تشیع و علوم اسلامى را پایه ریزى نمودن
